بررسی تاثیر آزمایشگاه در یادگیری و علاقه مندی دانش آموزان به درس شیمی
کد مقاله : 1096-INNOLABCONF (R1)
نویسندگان
جعفر عظمت *1، ابوالفضل احمدی2، علیرضا پورعلی2
1گروه آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665 تهران، ایران
2دانشجوی کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، علامه امینی، تبریز، ایران
چکیده مقاله
آموزش شیمی برای دستیابی به یادگیری عمیق و پایدار، نیازمند بهره‌گیری از رویکردهای فعال و تعاملی است. یکی از مؤثرترین این رویکردها، اجرای فعالیت‌های آزمایشگاهی است که می‌تواند علاوه بر تقویت درک مفاهیم انتزاعی، انگیزه و علاقه‌مندی دانش‌آموزان را افزایش دهد. این پژوهش با هدف مرور و تحلیل نظام‌مند مطالعات انجام‌شده دربارۀ نقش آزمایشگاه‌های شیمی، اعم از حضوری و مجازی، طی بازۀ زمانی ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۴ انجام شد. پایگاه‌هایی مانند Google Scholar، Scopus، ERIC، ScienceDirect، SID و Magiran با استفاده از کلیدواژه‌های فارسی و انگلیسی جست‌وجو شدند و از میان ۴۲ منبع اولیه، ۳۰ مقاله متناسب با معیارهای ورود انتخاب و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که مشارکت در فعالیت‌های آزمایشگاهی، چه در قالب آزمایشگاه‌های فیزیکی و چه مجازی، موجب بهبود درک مفاهیم، افزایش مشارکت یادگیرندگان، کاهش اضطراب، تقویت نگرش مثبت و ارتقای علاقه‌مندی به شیمی می‌شود. همچنین فناوری‌های نوین مانند شبیه‌سازهای دیجیتال، نرم‌افزارهای آموزشی و اپلیکیشن‌های تعاملی، به‌ویژه در شرایط کمبود امکانات یا محدودیت‌های ایمنی، به‌عنوان مکمل یا جایگزین نسبی آزمایشگاه حضوری نقش‌آفرینی می‌کنند. در عین حال، شواهد نشان می‌دهد که تجربه عملی مستقیم همچنان جایگاهی بی‌بدیل در یادگیری معنادار و تقویت مهارت‌های علمی دارد. نتایج این بررسی بر ضرورت طراحی هدفمند فعالیت‌های آزمایشگاهی، به‌کارگیری رویکردهای ترکیبی حضوری و مجازی، و ادغام فناوری‌های نو در برنامه درسی شیمی تأکید دارد.
کلیدواژه ها
آزمایشگاه شیمی، آموزش شیمی، انگیزه در یادگیری، علاقه‌مندی دانش‌آموزان، یادگیری فعال
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر