اثربخشی آموزش عملی بر یادگیری مفاهیم اسید و باز در دانش‌آموزان پایه دوازدهم: یک مطالعه نیمه‌تجربی در دبیرستان
کد مقاله : 1071-INNOLABCONF (R1)
نویسندگان
جعفر عظمت *1، ابوالفضل احمدی2
1گروه آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665 تهران، ایران
2دانشجوی کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، علامه امینی، تبریز، ایران
چکیده مقاله
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش عملی در ارتقای یادگیری مفهومی واکنش‌های اسید و باز در دانش‌آموزان دوازدهم است. در بسیاری از نظام‌های آموزشی، مفاهیم انتزاعی شیمی نظیر اسید و باز به‌صورت سنتی و مبتنی بر سخنرانی تدریس می‌شوند که اغلب منجر به یادگیری حافظه‌محور می‌شود. پژوهش حاضر با طراحی نیمه‌تجربی و استفاده از طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل، به دنبال ارائه شواهد تجربی دقیق از تأثیر فعالیت‌های عملی بر یادگیری مفهومی است. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دوازدهم رشته تجربی شهرستان ورزقان در سال تحصیلی ۱۴۰۳–۱۴۰۲ بود. از این میان، ۸۴ نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه ۴۲ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش طی (۱۶ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای) آموزش مبتنی بر فعالیت‌های عملی-آزمایشگاهی دریافت کرد، در حالی‌که گروه کنترل صرفاً آموزش نظری داشت. داده‌ها از طریق آزمون کتبی محقق‌ساخته و پرسشنامه درک مفهومی گردآوری و با استفاده از آزمون T مستقل، T زوجی، و تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد میانگین نمرات گروه آزمایش به‌طور معناداری بالاتر از گروه کنترل است (p<0.001)، و اندازه اثر بزرگ (Cohen’s d=0.85) بیانگر تأثیر چشمگیر آموزش عملی بر درک مفهومی بود. همچنین، یافته‌ها حاکی از افزایش انگیزه، مشارکت فعال، و پیشرفت درون‌گروهی ۲۰ درصدی در گروه آزمایش بود. این نتایج ضمن تأیید کارایی رویکردهای دانش‌آموزمحور، بر ضرورت بازنگری در شیوه‌های تدریس سنتی تأکید دارد. نوآوری این پژوهش در تمرکز اختصاصی بر آموزش مفاهیم اسید و باز در مدارس ایران و ارائه شواهد آماری دقیق از اثربخشی آموزش عملی است.
کلیدواژه ها
آموزش عملی، یادگیری مفهومی، اسید و باز، روش‌های فعال، آزمایشگاه شیمی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر